Мойынқұм ауданы соңғы жылдары ауыл шаруашылығын дамытуға, тұрғындардың табысын арттыруға және әлеуметтік инфрақұрылымды жақсартуға айрықша көңіл бөліп келеді. Бұл бағыттағы ең ірі жобалардың бірі – «Ауыл аманаты» бағдарламасы. Бағдарлама аясында жергілікті халыққа жеңілдетілген несие беріліп, кәсіп ашуға, мал басын көбейтуге және тұрмыс сапасын жақсартуға нақты қолдау көрсетілуде.
Аудандық әкімдіктің мәліметінше, биылғы жылдың қорытындысы бойынша ауыл шаруашылығы саласында айтарлықтай жетістіктерге қол жеткізілген. Мойынқұмда өндірілген жалпы ауыл шаруашылығы өнімінің көлемі 2,2 миллиард теңгені құрап, нақты көлем индексі 100,8 пайызға жетті. Бұл – аудан экономикасының ауыл шаруашылығы бағыты тұрақты өсім үстінде екенін көрсетеді.
«Ауыл аманаты» бағдарламасы аясында аудандағы 448 аулаға жалпы көлемі 2,4 миллиард теңге несие берілген. Бұл қаржы, ең алдымен, ауыл тұрғындарының мал шаруашылығы мен егіншілікті дамытуына, сондай-ақ шағын кәсіпкерлікті қолдауға бағытталған.
Жалпы жоспар бойынша биыл 8 азаматқа тауарлық несие беру көзделген болса, қазіргі таңда соның 4-уі берілген қаражатқа мал сатып алып, шаруашылығын кеңейтіп отыр. Қалған қатысушылар да өз жобаларын іске асыру үшін құжаттарын рәсімдеуде. Бұдан бөлек, 12 азаматқа қайтарымсыз грант табысталды. Бұл да ауыл тұрғындары үшін үлкен қолдау болып отыр, өйткені грант иелері бизнесін нықтап, ауылдың әлеуметтік-экономикалық дамуына үлес қосуда.
Әлеуметтік саладағы жаңалықтар
Мойынқұм ауданында білім беру жүйесіне де ерекше назар аударылып отыр. Қазіргі таңда ауданда 24 мектеп жұмыс істейді. Жаңа оқу жылында білім алушылардың жалпы саны 5431 оқушыны құраған.
Соңғы жылдары бірқатар елді мекендердегі апатты мектептердің мәселесі де шешімін таба бастады. Мәселен, Мыңарал мен Қарабөгет ауылдарында ескі білім ошақтарының орнына жаңа, заманауи үлгідегі мектептер салынып, пайдалануға берілді. Бұл қадам ауылдағы балалардың сапалы білім алуына мүмкіндік жасап, ұстаздардың да жағдайын айтарлықтай жақсартты.
Алайда кейбір ауылдарда күрделі мәселелер әлі де бар. Мәселен, Күшаман ауылындағы мектеп жабылып, оқушылар уақытша әкімшілік ғимаратқа көшірілген. Бұл мәселе бойынша жобалық-сметалық құжаттамалар әзірленіп жатыр, алдағы уақытта жаңа мектеп салу жоспарда бар.
Тұрғындардың тұрмыс сапасы артып келеді
Тиісті лауазымдар
– Мен көпбалалы анамын, ұзақ уақыт бойы үй шаруасымен айналысып жүрдім. Ауыл ішінде шағын кәсіп ашсам деген ой санамда жүргенімен, қаражат жағынан қиналып, жүзеге асыра алмай жүргенмін. Өткен жылы «Ауыл аманаты» бағдарламасы бойынша қайтарымсыз грант алу мүмкіндігі туралы естігенде, тәуекел етіп, құжат тапсырып көрдім. Сәті түсіп, грант ұтып алдым.
Сол қаржыға ауыл ішінде сүт өнімдерін өңдейтін шағын цех аштым. Қазір көршілерімнің қолындағы сиырдан жиналған сүтті қабылдап, одан айран, қаймақ, құрт жасап, аудан орталығына өткізіп отырмын. Алғашында өнімімді тұтынатындар аз болды, бірақ уақыт өте келе сапасын көрген соң, тапсырыс көбейе бастады. Қазір тұрақты клиенттерім бар.
«Ауыл аманаты» маған үлкен сенім сыйлады. Бұрын тек қалаларда ғана кәсіп ашуға болады деп ойласақ, енді ауылда да іскер әйелдер мен ерлердің табысқа жетуіне жол ашылып отырғанын көріп отырмыз. Бұл – біздің балаларымызға да үлгі. Өзімнің ұлым да кәсіпкерлікке қызыға бастады. Болашақта сүттен дайын өнім – ірімшік шығаратын арнайы желі ашуды жоспарлап отырмыз.
Мұндай қолдау ауылды көркейтіп қана қоймай, халықтың ынтымағын арттырады. Себебі, әркім өз еңбегінің жемісін көріп, ауылдың өсіп-өркендеуіне үлес қосып отырғанын сезінеді, деді Мыңарал ауылының тұрғыны Гүлмира Әбдіқұлова.
Бағдарламаның тағы бір маңызды нәтижесі – ауыл тұрғындарының әлеуметтік жағдайына оң ықпал етуінде. Несие алған ауыл азаматтары өз кәсібін ашып қана қоймай, жаңа жұмыс орындарын құрып, жергілікті халықты жұмыспен қамтып отыр. Бұл – ауылда жастардың тұрақтап қалуына, еңбекке араласуына жағдай жасайды.
Сонымен қатар, қайтарымсыз грант алған азаматтардың да көпшілігі шағын өндіріс орындарын ашып, ауыл ішіндегі қызмет көрсету саласын дамыта бастады. Бұл ауыл өмірін әртараптандырып, тұрғындардың күнделікті тұрмысына қолайлы жағдай туғызуда.
Қорытынды
Мойынқұм ауданының қазіргі даму қарқынына қарасақ, «Ауыл аманаты» бағдарламасы тек қаржылай қолдау құралы ғана емес, ауылдың әлеуметтік-экономикалық тыныс-тіршілігін түбегейлі өзгертетін маңызды бастамаға айналып келе жатқанын байқаймыз. Әдетте ауылдағы басты мәселе – жұмыс орындарының тапшылығы мен табыстың төмендігі болатын. Ал несие мен гранттың дер кезінде берілуі осы түйткілді шешуге нақты ықпал етті.
Біріншіден, ауыл шаруашылығы өнімінің көлемі артып, шаруалар өз мүмкіндіктерін кеңейтті. Мал сатып алған азаматтар тек өз отбасын қамтамасыз етіп қоймай, артық өнімін нарыққа шығарып, аудан экономикасына үлес қосуда. Бұл жергілікті бюджетке де қосымша түсім әкеледі. Екіншіден, жаңа кәсіп иелері қосымша жұмыс орындарын ашып, ауыл жастарына да мүмкіндік беріп отыр. Жастардың туған жерінде тұрақтап, өз болашағын ауылмен байланыстыруы – елді мекендердің дамуы үшін үлкен қолдау.
Әлеуметтік саладағы өзгерістер де ерекше назар аударарлық. Мыңарал мен Қарабөгет ауылдарында бой көтерген жаңа мектептер – ауыл тұрғындары үшін зор қуаныш. Өйткені, білім беру сапасын арттыру, балаларға қолайлы жағдай жасау – мемлекеттің ең басты міндеттерінің бірі. Жаңа мектептердің салынуы ұстаздар қауымының кәсіби әлеуетін арттырып, балалардың заманауи білім алуына жол ашты. Ал Күшаман ауылындағы мектептің мәселесі уақытша қиындық тудырғанымен, жобалық-сметалық құжаттардың әзірленуі – алдағы жылдары бұл түйіннің де шешілетініне сенім береді.
