Тірліктің тұтқасы – еңбек. Ал еңбектен қашпай, маңдай терін төккен жан үшін ауыл – тек қана алтын ұя емес, табыстың да, берекенің де қайнар көзі. Жамбыл облысы, Жамбыл ауданына қарасты Бесағаш ауылында тұратын тігінші Лаура Дадабаева – осының айқын дәлелі.
Жай әуестен кәсіпке дейін
Тігіншілікке деген ықыласы Лаураның бойына жастайынан сіңген. Бала күнінде-ақ аналарынан, кейін енесінен қолөнердің қыр-сырын үйреніп, алғаш рет көрпе көктеп, ою қиған шағы әлі есінде. Кішкентай ғана қолымен ине-жіп ұстаған ол үшін әр тігіс – өнердің бастауы болған. Жылдар өте келе бұл әуестік кәсіби деңгейге көтеріліп, бүгінде ол ауылдастарының сүйікті тігіншісіне айналды.
Жас шағында тұрмысқа шығып, бала тәрбиесімен үйде отырған ол уақытын бос өткізбеді. Үй шаруасын атқара жүріп, енесінің жанында отырып тігін тігіп, тәжірибесін толықтырды. Көрпені көктеп, қыз жасауларын әзірлеп, ауылдағы қуанышқа ортақтасып жүріп, өзінің қолының епті екенін, еңбегінің бағаланатынын сезінді.
– Басында өзім үшін, балаларыма деп тігетінмін. Кейін көршілер сұрай бастады. Бірте-бірте тапсырыс көбейіп, кішкентай цехқа айналып кетті, – дейді Лаура.
Алайда кәсібін кеңейтуге келгенде қолбайлау көп болды: қымбат құрал-жабдықтар, матрас тігетін аппарат, мақта түтетін құрылғы, мата мен жіп – бәріне қаржы қажет. Бір сәтте үлкен арман қол жетпес қиялға айналғандай көрінді.
«Ауыл аманаты» – сенімнің бастауы
2024 жылы мемлекет қолға алған «Ауыл аманаты» жобасы Дадабаева отбасы үшін үлкен мүмкіндік болды. Бағдарлама аясында 2,5 пайызбен берілетін жеңілдетілген несие кәсіп бастауға жол ашты.
Лаура осы бағдарлама арқылы шамамен 3 миллион теңге несие рәсімдеп, тігін цехын жабдықтауға қажетті аппараттарды сатып алды. Енді оның қолында кәсіби тігін машинасы, матрас тігетін аппарат пен мақта түтетін құрылғылар бар. Бұдан бөлек, жаңа маталар, сапалы жіптер мен басқа да құрал-саймандар алынып, шеберхананың жұмысы жандана түсті.
– Бұл несие мен үшін жай ғана қаржылай қолдау емес, өз-өзіме деген сенімнің бастауы болды. Әйел адам ауылда отырса да, кәсібін жүргізе алады. Ең бастысы – мемлекет мүмкіндік беріп отыр, – дейді іскер тігінші.
Отбасы мен кәсіп – үйлесім тапқан өмір
Бүгінде Лаура Дадабаеваның шеберханасы – ауылдағы ең танымал орындардың бірі. Ол ұлттық нақыштағы көрпелер, оюлы жамылғылар, қыз жасаулары мен түрлі тұрмыстық бұйымдар дайындайды. Оның қолынан шыққан әр бұйым – ерекше сапасымен, әдемі өрнегімен және ыстық ықыласымен бағаланады.
– Әр көрпені тігіп отырып, оны болашақ бір отбасының қуанышына арнап жатқандай сезінемін. Әр оюға жүрегімнің жылуын қосамын. Бұл – жай көрпе емес, қазақтың салты мен сәнінің белгісі, – дейді ол.
Тиісті лауазымдар
Лаура үшін ең үлкен артықшылық – үйде отырып-ақ кәсіп жүргізу. Таңертең балаларын мектепке шығарып салып, түске дейін тапсырыс дайындайды. Үй шаруасынан қол үзбей, ата-енесіне де көңіл бөледі. «Егер сыртта цех ашсам, бұның бәріне үлгермес едім. Ал қазір барлығы үйлесім тапты: отбасым да, кәсібім де қатар дамып жатыр», – дейді ол.
Әйел кәсіпкерлерге қолдау
Бүгінгі таңда елімізде әйел кәсіпкерлерге қолдау ерекше мәнге ие. Қолына іс алған ауыл әйелдері мемлекет көмегін дер кезінде пайдаланып, өз кәсібін өркендетуде. «Бұрын ауыл әйелінің таңдау мүмкіндігі аз болатын. Қазір керісінше, мемлекет сенім артып, жағдай жасап отыр. Тек ерінбей еңбек ету қажет», – дейді Лаура.
Оның пікірінше, ауылда отырып-ақ табыс табуға болады. «Қыз-келіншектерге айтарым – қорықпаңыздар! Қазір мемлекет сіздерге қарап отыр. Бар мүмкіндікті пайдаланыңыздар. Кәсіп бастау ешқашан кеш емес. Бастысы – әрекет жасау», – дейді кәсіпкер.
Бағдарламаның аудандық нәтижесі
Лаура Дадабаеваның табысты кәсіпкерге айналуы – «Ауыл аманаты» жобасының Жамбыл ауданындағы жүздеген жобаның бірі ғана. 2024 жылы бұл бағдарлама аясында Айшабибі, Қарасу, Тоғызтарау ауылдық округтерінде 17 жоба жүзеге асырылды. Оның ішінде 525 мал сатып алынған 16 мал шаруашылығы жобасы және бір наубайхана ашылды.
Сонымен қатар, сол жылы 5 ауылдық округтен 24 жобаға 173,5 млн теңге көлемінде несие берілді. Бұл тізімде Бесағаш ауылындағы 4 жоба да бар, соның ішінде – Лаураның тігін цехы.
2025 жылы бағдарлама аясында қаржыландыру көлемі артып, 7 ауылдық округтен 37 жобаға 258,2 млн теңге бөлінді. Жиһаз цехы, фаст-фуд тағамдарын дайындайтын орындар, массаж орталығы, жылыжай, дәнекерлеу цехтары, балық шаруашылығы – бәрі ауыл тіршілігіне жаңа серпін беруде.
Шағын кәсіп – үлкен өзгерістердің бастауы
Жамбыл ауданындағы бұл жобалар ауыл келбетін түбегейлі өзгертті. Бұрын тек мал шаруашылығына ғана сүйенген елді мекендерде бүгінде кәсіптің жаңа түрлері пайда болып, жастарға жұмыс көзі ашылды. Ауыл тұрғындары өз қолымен табыс тауып, тұрмыстарын жақсартуда.
«Ауыл аманаты» жобасы – тек қаржылай көмек емес, ол ауылдағы әлеуметтік әділеттіліктің, жаңа мүмкіндіктердің кепіліне айналды. Әрбір берілген несие артында бір отбасының үміті, бір ананың арманы, бір әкенің жауапкершілігі жатыр.
Қорытынды
Лаура Дадабаеваның шағын шеберханасы – ауылдағы үлкен өзгерістің бастамасы. Бір кездері үйдің бұрышында тігілген қарапайым көрпе бүгінде кәсіби цехқа айналып, ауыл әйелдеріне үлгі болып отыр. Бұл – «Ауыл аманаты» бағдарламасының нақты жемісі.
Елді мекендерде осындай табысты оқиғалар көбейген сайын, ауылдың да еңсесі тіктеліп, тұрмысы жақсара бермек. Ал Лаура секілді кәсіпқой әйелдердің жетістігі – ауылдың болашағына сенім беретін жарқын мысал.
